Τα χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας.

(Ο πάπυρος 4Q120 (LXXLev b). Βρέθηκε στο 4ο σπηλαιο του Κουμράν και περιέχει στίχους απο το βιβλίο του Λευιτικου 5:8-10)

Εισαγωγή

Με τον όρο Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας περιγράφεται μία από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα και αφορά μια συλλογή χειρογράφων σε περγαμηνή και πάπυρο γραμμένα στην εβραϊκή, αραμαϊκή και Ελληνική γλώσσα
 
Τα χειρόγραφα που βρέθηκαν κρυμμένα σε σπηλιές, στην περιοχή γύρω από τη Νεκρά Θάλασσα παρέχουν ζωτικής σημασίας πληροφορίες για τίς κοινότητες που ζούσαν εκεί, (ειδικά για την περίοδο από περίπου το 300 π.χ. μέχρι το 135 μ.χ).
 
Μας επιτρέπουν την καλύτερη κατανόηση και πληροφόρηση σε πολλές πτυχές της ζωής των εκεί κοινοτήτων : Θρησκευτική, ιστορική, κοινωνική, οικονομική κ.λ.π.
 
 
Οι κύλινδροι με παπύρους της Νεκράς Θάλασσας περιέχουν και τα παλιότερα σωζόμενα, βιβλικά κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης, τα περισσότερα από τα οποία, χρονολογούμενα τον 2ο και 1ο π.Χ. αιώνα. Είναι τουλάχιστον κατά μία χιλιετηρίδα αρχαιότερα από εκείνα, που μέχρι πριν από λίγο καιρό θεωρούνταν ως τα πιο αρχαία.
 
* Μοναδική ίσως εξαίρεση αποτελεί ενα ασημένιο φυλακτό που βρέθηκε σε έναν τάφο στην κοιλάδα Hinnom (Ketef Hinnom) έξω από την παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμ και περιέχει κομμάτι από το κείμενο με τίς ευλογίες του Ααρών (Αριθμοί 6:24-26). Ο τύπος των γραμμάτων που χρησιμοποιήθηκαν δείχνουν ότι μπορεί να χρονολογηθεί περίπου στο 600 π.χ.
 
 
Πρίν την ανακάλυψη τους, τα αρχαιότερα εβραικά χειρόγραφα της Παλαιάς Διαθήκης, ήταν Μασωρίτικα κείμενα του 10ου μ.χ. αιώνα (codex aleppo).
 
(Ο Σιναίτικος κώδικας. Η αρχή του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου : Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεόν και Θεός ην ο Λόγος … )
 
Τα δε αρχαιότερα πλήρη Ελληνικά χειρόγραφα, οι κώδικες Σιναίτικος και Βατικάνειος (codex sinaiticus και codex vaticanus), που χρονολογούνται στα 325-350 μ.χ. Έχουν βρεθεί και αρκετά παλαιότερα Ελληνικά χειρόγραφα της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, αλλά δεν είναι της έκτασης των 2 κωδίκων, είναι πιο αποσπασματικά.

Πότε ανακαλύφθηκαν

Από το 1947 μέχρι το 1956 , χιλιάδες τεμάχια από περίπου 900 χειρόγραφα, έχουν διασωθεί.

Αυτές δεν ήταν οι πρώτα τέτοιες ανακαλύψεις στην περιοχή. Ο Ωριγένης ( 185-284 μ.χ), ένας χριστιανικός (αιρετικός) συγγραφέας, είχε λάβει ένα κείμενο των Ψαλμών στα ελληνικά, που είχε ανακαλυφθεί σε ένα βάζο κοντά στην Ιεριχώ (περίπου 7,5 μίλια μακρυά από τό Qumran). Ο συγγραφέας εκκλησιαστικής ιστορίας Ευσέβιος (260-340 μ.χ) έγραψε ότι και τα εβραϊκά και τα ελληνικά χειρόγραφα είχαν ανακαλυφθεί σε ένα βάζο κοντά στήν Ιεριχώ. Αργότερα, στον όγδοο αιώνα ο πατριάρχης της Σελευκίας (που βρίσκεται στο σύγχρονο Ιράκ) αποκάλυψε σε μια επιστολή ότι παλαιά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης και άλλες γραφές,  βρέθηκαν μέσα σε βράχους κοντά στην Ιεριχώ, ακριβώς δέκα έτη πριν. Υπέδειξε ότι μέχρι και 140 χειρόγραφα είχαν αφαιρεθεί από εκείνη την συγκεκριμένη θέση.

Η δημοσίευση των ευρημάτων έχει διαρκέσει πάνω από 50 έτη και μόλις τώρα αρχίζουμε να κερδίζουμε μια ακριβή κατανόηση της φύσης των ευρημάτων και της σημασίας τους στις βιβλικές μελέτες.

Πού ανακαλύφθηκαν

Τα χειρόγραφα τις Νεκράς Θάλλασσας βρέθηκαν σε εννέα διαφορετικές περιοχές μεταξύ των οποιών και τις εξής :
  • Khirbet Qumran (Κιρμπέτ Κουμράν) ή απλώς Qumran,
  • Masada,
  • Nahal Hever,
  • Wadi Murabba’at,
  • Khirbet Mird,
  • Wadi ed-Daliyeh,
  • Nahal Se’elim.

Η ονομασία »χειρόγραφα της Νεκράς Θάλλασσας» δεν ανταποκρίνεται πλήρως στην πραγματικότητα, αφού χειρόγραφα δεν ανακαλύφθηκαν μόνο στο Κουμράν, ούτε αποκλειστικά σε παράκτιες περιοχές της Ν. Θάλασσας, αλλα και σε άλλες, που καλύπτουν ολόκληρη σχεδόν την έκταση της ερήμου της Ιουδαίας ή ερήμου του Ιούδα, όπως είναι γνωστή από την Π. Διαθήκη. Επομένως ορθότερη ίσως θα ήταν η προσωνυμία, »Χειρόγραφα της ερήμου της Ιουδαίας» αλλά οι επικρατούσες σήμερα ονομασίες καθιερώθηκαν εξαρχής ως αντιπροσωπευτικές των πρώτων ανακαλύψεων και παρέμειναν έκτοτε σε ισχύ.

Από τις 270 συνολικά περιοχές που ερευνήθηκαν με ανασκαφή (σπήλαια, εσοχές κ.λπ.) στις 29 από αυτές βρέθηκαν διάφορα αρχαιολογικά αντικείμενα ενώ σε 11 συνολικά σπήλαια βρέθηκαν χειρόγραφα

Χρονολόγηση

Αν και τα ίδια τα χειρόγραφα χρονολογούνται συνολικά από τα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα ως τα μέσα του 1ου μ.Χ. αιώνα, αποδείχθηκε ότι η πλειοψηφία τους γράφηκε κατά το διάστημα μεταξύ του 150 π.Χ. και  του 75ου μ.Χ.

Qumran

Οι ανακαλύψεις των 972 χειρογράφων, σε ένδεκα σπηλιές που συνδέονται με το Qumran, είναι το κεντρικό κομμάτι της συλλογής των κυλίνδρων. Κοντά στο Κιρμπέτ Κουμράν, στη ΝΔ ακτή της Νεκράς Θάλασσας, έντεκα σπήλαια έκρυβαν έναν μεγάλο αριθμό από τέτοια χειρόγραφα, τα οποία στο σύνολο τους, αποτελούν τμήμα της βιβλιοθήκης της εβραϊκής θρησκευτικής κοινότητας.

Τα σπήλαια αυτά οι επιστήμονες τα αρίθμησαν σύμφωνα με τη σειρά της ανεύρεσής τους με αριθμούς από το 1 έως το 11 συνοδευόμενους από το κεφαλαίο γράμμα Q (Qumran), Κουμράν: 1Q, 2Q, 3Q, 4Q … 11Q.

Τα πλουσιότερα σε ευρήματα σπήλαια είναι τα 1Q, 4Q και 11Q. Ειδικά για το σπήλαιο 4Q, οι ειδικοί υπολογίζουν σε 400 περίπου τα βιβλία που έπρεπε αρχικά να είχαν τοποθετηθεί στα πιθάρια που βρέθηκαν εκεί.

Στα σπήλαια 4Q και 7Q ανακαλύφτηκαν πολλά Ελληνικά χειρόγραφα.

Βιβλικά κείμενα

Περίπου το 25% των χειρογράφων , πάνω από 210, είναι αντίγραφα της Παλαιάς Διαθήκης. Δέν βρέθηκε μόνο το βιβλίο : Εσθήρ. Έχουν βρεθεί και βιβλία πού περιλαμβάνονται στον ΟρΘόδοξο Χριστιανικό κανόνα και έχουν αφαιρεθεί από τον εβραικό όπως : Τωβίτ, Σοφία Σειράχ.

Από τα υπόλοιπα βρέθηκαν :

  • Ψαλμοί (39 χειρόγραφα)
  • Δευτερονόμιο(33)
  • Γένεσις (24)
  • Ησαίας (22)
  • Έξοδος (18) 
  • Λευιτικόν(17)
  • Αριθμοί (11)
  • Βιβλία των 12 προφητών (10)
  • Δανιήλ (8)
  • Ιερεμίας (6)
  • Ιεζεκιήλ (6)
  • Ιώβ (6) 

Αντίγραφα των Ψαλμών και της Γένεσης έχουν ανακαλυφθεί σε έξι διαφορετικές σπηλιές του Qumran. Πέντε σπηλιές έχουν δώσει αντίγραφα του Δευτερονομίου. Σχεδόν 140 των βιβλικών χειρογράφων βρέθηκαν στη σπηλιά πανω από τό Wadi Qumran, στη νότια άκρη του αρχαίου Qumran κοινότητα.

Ελληνικά Χειρόγραφα

Χειρόγραφα γραμμένα στην Ελληνική γλώσσα βρέθηκαν, στα σπήλαια 4 και 7 του Κουμράν (4Q και 7Q), στο Wadi Murabba’at, και στο Nahal Hever.

Κουμράν, σπήλαιο 4 (Q4)

Στο σπήλαιο 4 βρέθηκαν τα χειρόγραφα :

4Q119 (LXXLev a). Περιέχει απόσπασμα απο το βιβλίο Λευιτικόν26:2-16. Χρονολογείται περίπου στα 100 πρό Χριστού, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ.

Δείτε το εδώ : Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Ο πάπυρος 4Q119 (LXXLev a).

4Q120 (LXX Lev b). Περιέχει απoσπάσματα απο το βιβλίο Λευιτικόν 1:11, 2:3-4, 2:7-8;, 3:4, 3:7, 3:9-13, 3:13-14, 4:3-4, 4:4, 4:6-8, 4:10-11, 4:18-19, 4:26, 4:26-28, 4:30, 5:6, 5:8-10, 5:16-17, 5:18 – 6:5. Έχουν βρεθεί 97 τεμάχια του παπύρου, εκ των οποίων τα 72 είναι θραύσματα με ελάχιστα γράμματα και τα 27 περιέχουν εκτενέστερο κείμενο.  Χρονολογείται από τον 1ο πρό Χριστού αιώνα, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ.

Δείτε το εδώ : Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Ο πάπυρος 4Q120 (LXXLev b).

 4Q121 (LXXNum). Περιέχει απoσπάσματα απο το βιβλίο Αριθμοί 3:39;, 3:40-43, 3:50-51;, 4:1, 4:5-9, 4:11-16. Έχουν βρεθεί 23 τεμάχια του παπύρου. Χρονολογείται περίπου στα 100-125 πρό Χριστού, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ.

Δείτε το εδώ : Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Ο πάπυρος 4Q121 (LXXNum). 

 4Q122 (LXXDeut). Περιέχει απoσπάσμα απο το βιβλίο Δευτερονόμιον 11:4. Έχουν βρεθεί 23 τεμάχια του παπύρου. Χρονολογείται από τον 2ο πρό Χριστού αιώνα, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ.

Δείτε το εδώ : Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Ο πάπυρος 4Q122 (LXXDeut).

4Q126. Δέν έχει ακόμα ταυτοποιηθεί, λογω του μικρού μεγέθους των τεμαχίων. Έχουν βρεθεί 8 τεμάχια. Χρονολογείται από τον 1ο πρό Χριστού αιώνα, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ

4Q127 (paraExodus gr). Περιέχει παραφρασμένα αποσπάσματα απο το βιβλίο Έξοδος. Έχουν βρεθεί 86 τεμάχια του παπύρου. Χρονολογείται από τον 1ο πρό Χριστού αιώνα, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ

Κουμράν, σπήλαιο 7 (Q7)

Στο σπήλαιο 7 βρέθηκαν τα χειρόγραφα :

7Q1 (LXXEx). Περιέχει απoσπάσμα απο το βιβλίο Έξοδος 28:4-7. Έχουν βρεθεί 2 τεμάχια του παπύρου, το κύριο και ενα πολυ μικρό. Χρονολογείται περίπου στα 100 πρό Χριστού, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ.

Δείτε το εδώ : Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Ο πάπυρος 7Q1 (LXXEx).

7Q2 (LXXEpJer). Περιέχει απoσπάσμα απο το βιβλίο Επιστολή Ιερεμίου 1:43-44. Έχουν βρεθεί 2 τεμάχια του παπύρου, το κύριο και ενα πολυ μικρό. Χρονολογείται περίπου στα 100 πρό Χριστού, και βρίσκεται στο Μουσείο Ροκφέλλερ (Rockefeller Museum) στην Ιερουσαλήμ.

Δείτε το εδώ : Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Ο πάπυρος 7Q2 (LXXEpJer).

7Q3, 7Q4, 7Q5. Δεν έχει ακόμα ταυτοποιηθεί, σε ποιά βιβλικά κείμενα αντιστοιχούν; λόγω του μικρού τους μεγέθους. Έχει προταθεί από αρκετούς επιστήμονες, η αντιστοίχηση τους με χωρία της Καινής Διαθήκης, πράγμα πού είναι δύσκολο να αποδειχτεί, αν δεν συνδιαστούν με γειτονικά η δεν βρεθούν στο μέλλον παράπλευροι στίχοι των ιδίων παπύρων.

7Q6 – 7Q18. 13 τεμάχια χειρόγραφου, στα οποία δέν εχει αναγνωριστεί η πηγή και το περιεχόμενο του κειμένου τους, λόγο του μικρού τους μεγέθους. Όλα περιέχουν Ελληνικό κείμενο. Χρονολογούνται πιθανόν στον 1ο προ Χριστού αιώνα.

Δείτε τα εδώ :

Τα Ελληνικά Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας : Οι πάπυροι 7Q3, 7Q4, 7Q5 και 7Q6 – 7Q18.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Σχολιάστε

Σχολιάστε