Ελένη Ανδρουλάκη. Μέθοδος Πιλάτες: Η Γιόγκα της Δύσης.

Ελένη Ανδρουλάκη. Μέθοδος Πιλάτες: Η Γιόγκα της Δύσης.

Τί εἶ­ναι ἡ μέ­θο­δος Πι­λά­τες.

Ψά­χνε­τε γιά «ἕ­ναν ἤ­πιο, μον­τέρ­νο τρό­πο σω­μα­τι­κῆς ἄ­σκη­σης»; Γιά «μιά ἐ­ναλ­λα­κτι­κή γυ­μνα­στι­κή χω­ρίς κό­πω­ση, ἱ­δρώ­τα καί τραυμα­τι­σμούς»; Ἀ­να­ζη­τᾶ­τε μί­α «γυ­μνα­στι­κή ἀν­τιστρές πού θά ἐκ­παι­δεύ­σει τό σῶ­μα καί τό νοῦ σας, πού θά σᾶς ἀ­παλ­λά­ξει ἀ­πό τούς πό­νους καί θά σᾶς ὁ­δη­γή­σει σέ σω­μα­τι­κή καί πνευμα­τι­κή εὐ­ε­ξί­α»; «Δο­κι­μά­στε τό Πι­λά­τες καί δέν θά τό με­τα­νι­ώ­σε­τε».

Μέ αὐ­τές καί ἄλ­λες πα­ρό­μοι­ες πα­ραι­νέ­σεις προ­σελ­κύ­ον­ται οἱ ὑ­ποψή­φιοι πε­λά­τες-μα­θη­τές στά κέν­τρα γι­όγ­κα, στά στούν­τιο ἐ­ναλ­λα­κτι­κῆς ἄ­σκη­σης καί στά γυ­μνα­στή­ρια πού «προ­σφέ­ρουν» δι­ά­φο­ρες μορ­φές «ἐ­νερ­γεια­κῆς γυ­μνα­στι­κῆς» ὅ­πως ἡ γιόγ­κα, τό τά­ϊ τσί, τό G­y­r­o­t­o­n­ic καί τό Πι­λά­τες.

Τό Πι­λά­τες, πού ἔ­χει χα­ρα­κτη­ρι­σθεῖ καί ὡς «ἡ δί­δυ­μη μέ­θο­δος τῆς γι­όγ­κα», αὐ­το­προσ­διο­ρί­ζε­ται ὡς μιά «κι­νη­σι­ο­λο­γι­κή προ­σέγ­γι­ση ἐ­νερ­γεια­κῆς ἐκ­γύ­μνα­σης μέ­σῳ χα­λά­ρω­σης» (Ἀπό σχετικό διαφημιστικό φυλλάδιο). Εἶ­ναι μί­α πρα­κτι­κή ἡ ὁ­ποί­α συν­δυά­ζει «βασι­κές ἀρ­χές τῆς γι­όγ­κα καί ἄλ­λων πα­ρα­δοσια­κῶν με­θό­δων ἄ­σκη­σης πού προ­έρ­χον­ται ἀ­πό τίς ἀ­να­το­λι­κές φι­λο­σο­φί­ες μέ τή δυ­να­μική με­τα­γε­νέ­στε­ρων δυ­τι­κῶν με­θό­δων» (www.therapeia.gr/pilates).

Ἡ φι­λο­σο­φί­α ἀ­πο­τε­λεῖ τόν κεν­τρι­κό πυ­ρή­να τῆς με­θό­δου καί αὐ­τό πού τή δι­α­φο­ρο­ποι­εῖ ἀ­πό τά ἁ­πλᾶ προ­γράμ­μα­τα ἀ­σκή­σε­ων. Τό Πι­λά­τες «δέν ἀ­πο­τε­λεῖ ἁ­πλῶς ἕ­ναν τρό­πο ἐκ­γύ­μνα­σης.­.. Πρό­κει­ται γιά μί­α φι­λο­σο­φί­α πού στήν πρά­ξη γί­νε­ται τρό­πος ζω­ῆς» (Περιοδικό Escape, ἄρθρο «Μέ τό ἕνα πόδι στήν Ἀνατολή καί τό ἄλλο στή Δύση», Μάρτιος 2001).

Βασι­κή ἀρ­χή καί θε­ω­ρη­τι­κό ὑ­πό­βα­θρο τοῦ Πιλά­τες εἶ­ναι ὁ ἔ­λεγ­χος τοῦ κέν­τρου τοῦ σώ­ματος, δη­λα­δή -καί σύμ­φω­να μέ τίς ἀ­να­το­λι­κές φι­λο­σο­φί­ες- ἡ ζώ­νη τῆς κοι­λια­κῆς χώ­ρας ἡ ὁ­ποί­α καί ὀ­νο­μά­ζε­ται “P­o­w­e­r­h­o­u­se” («οἶ­κος τῆς δύ­να­μης») (www.therapeia.gr/pilates).

Ἡ μέ­θο­δος βα­σί­ζε­ται «στόν πλή­ρη ἔ­λεγ­χο τοῦ νοῦ πά­νω στό σῶ­μα» (www.gisi.gr/aion/pilagr2.html) καθώς καί «στήν ἀ­φύ­πνι­ση τῆς ἐ­σω­τε­ρι­κῆς μας δύ­να­μης» (www.exercise.gr/pilates/method/index.htm).

Οἱ 500 πε­ρί­που ἀ­σκή­σεις τοῦ Πιλά­τες πρέ­πει νά ἐ­κτε­λοῦν­ται ἀρ­γά, μέ «ἐ­ξαντλη­τι­κή συγ­κέν­τρω­ση καί ἀ­κρί­βεια» (Jose Rodriguez, Pilates, ἐκδόσεις Καλοκάθη 2006, copyright ΤΑ ΝΕΑ, σελ. 7) καί μέ τή συμ­με­το­χή τοῦ πνεύ­μα­τος, τοῦ σώ­μα­τος καί τῆς ἀ­να­πνο­ῆς (ἔνθ. ἀνωτέρῳ, σελ. 6).

Ἡ ἱ­στο­ρί­α καί οἱ στό­χοι τοῦ Πι­λά­τες.

Ἱ­δρυ­τής τοῦ Πι­λά­τες ὑ­πῆρ­ξε ὁ J­o­s­e­ph H­u­be­r­t­us P­i­l­a­t­es (1880-1967), Γερ­μα­νός ἑλ­λη­νι­κῆς κα­τα­γω­γῆς, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἀ­σχο­λή­θη­κε συ­στη­μα­τικά μέ ἀ­να­το­λι­κές φι­λο­σο­φί­ες, ὅ­πως γι­όγ­κα, ζέν, τά­ϊ τσί καί πο­λε­μι­κές τέ­χνες. Ἐν­σω­ματώ­νον­τας τήν ἀ­να­το­λι­κή προ­σέγ­γι­ση στήν ἄ­σκη­ση, ἀ­νέ­πτυ­ξε στή δε­κα­ε­τί­α τοῦ 1920 τή μέ­θο­δό του, τήν ὁ­ποί­α ἀρ­χι­κά ὀ­νό­μα­σε «t­he a­rt of c­o­n­t­r­o­l­o­gy» – «ἡ τέ­χνη τοῦ ἐ­λέγ­χου». Τῆς ἔ­δω­σε αὐ­τό τό ὄ­νο­μα ἐ­πει­δή στό­χο εἶ­χε «νά ἐ­πι­τύ­χει τόν ἔ­λεγ­χο τοῦ πνεύ­μα­τος πά­νω στό σῶ­μα» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἐκδόσεις SALTO, 2006, σελ. 13).

Ὁ P­i­l­a­t­es, ἐν­στερ­νι­ζό­με­νος τό δόγ­μα τῶν ἀ­να­το­λι­κῶν θρη­σκει­ῶν, «πί­στευ­ε ὅ­τι ἡ σω­μα­τι­κή καί πνευ­μα­τι­κή ὑ­γεί­α βρίσκον­ται σέ πλή­ρη ἀλ­λη­λε­ξάρ­τη­ση» (www.unitedstatespilatesassociation.com/method.asp) καί ὡς στό­χο εἶ­χε «νά ἐ­λέγ­χει τό ἴ­διο του τό σῶ­μα, ὥ­στε νά βρεῖ τό δρό­μο σέ μί­α εὐ­τυ­χι­σμέ­νη ζω­ή» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 14), δι­ό­τι, σύμ­φω­να πάν­τα μέ τή με­τα­φυσι­κή ὑ­πό­θε­ση, «κα­τα­κτῶν­τας τόν ἔ­λεγ­χο τοῦ  σώ­μα­τος, μέ­σα ἀ­πό τό κέν­τρο, μπο­ροῦ­με νά ἐ­λέγ­ξου­με ὁ­τι­δή­πο­τε ἄλ­λο στή ζω­ή μας» (www.therapeia.gr/pilates) .

Ἔ­τσι, τό σύ­στη­μα στο­χεύ­ει νά πε­τύ­χει «μιά δη­μι­ουρ­γι­κή “συγ­χώ­νευ­ση” μυα­λοῦ καί σώμα­τος» (http://www.artactionpilates.gr/GR/dimosieuseisIN.asp?id=3), τόν «πλή­ρη ἔ­λεγ­χο τοῦ νοῦ» καί τή σω­στή «εὐ­θυ­γράμ­μι­ση» τοῦ σώ­μα­τος.

Οἱ ἀ­σκή­σεις ἐκ­γύ­μνα­σης Πι­λά­τες -ὅ­πως δι­α­βά­ζου­με στά ποι­κί­λα σχε­τι­κά βι­βλί­α, φυλλά­δια καί ἰ­στο­σε­λί­δες- θε­ω­ρεῖ­ται ὅ­τι ὁ­δη­γοῦν «στήν κα­λή σω­μα­τι­κή καί πνευ­μα­τι­κή κα­τάστα­ση, στή μυ­ϊ­κή ἐν­δυ­νά­μω­ση καί ἐ­λα­στι­κότη­τα, στή θε­ρα­πεί­α δι­α­φό­ρων προ­βλη­μά­των, στήν ἀ­πό­κτη­ση ἐ­λέγ­χου τοῦ σώ­μα­τος, τῆς ἀ­να­πνο­ῆς καί τοῦ πνεύ­μα­τος, σέ ψυ­χο­σω­μα­τική ἁρ­μο­νί­α, ἰ­σορ­ρο­πί­α καί αὐ­το­γνω­σί­α, στήν ἐ­νερ­γο­ποί­η­ση σώ­μα­τος καί πνεύ­μα­τος, στήν ἀ­να­ζω­ο­γό­νη­ση τοῦ νοῦ καί τήν ἀ­νύ­ψω­ση τοῦ πνεύ­μα­τος».

Ἡ μέ­θο­δος ἀ­πέ­κτη­σε με­γά­λη δημο­τι­κό­τη­τα τή δε­κα­ε­τί­α τοῦ 1990, ἐ­νῶ στήν Ἑλ­λά­δα πρω­το­εμ­φα­νί­στη­κε τό 1992.

Τό ἀ­να­το­λι­κό φι­λο­σο­φι­κό-θρη­σκευ­τι­κό ὑ­πό­βα­θρο.

Ἡ δι­δα­σκα­λί­α τῆς με­θό­δου –μᾶς πλη­ρο­φορεῖ δι­α­φη­μι­στι­κό φυλ­λά­διο τοῦ με­γα­λύ­τε­ρου ἴ­σως, καί πα­λαι­ό­τε­ρου στούν­τιο Πι­λά­τες τῶν Ἀ­θη­νῶν- γί­νε­ται μέ ἰ­δι­αί­τε­ρη προ­σο­χή στήν αὐ­θεν­τι­κό­τη­τά της καί μέ­γι­στη ση­μα­σί­α στή φι­λο­σο­φί­α της. Ἡ ὁ­λο­κλη­ρω­μέ­νη μέ­θο­δος ἀ­πο­τε­λεῖ­ται ἀ­πό 500 ἀ­σκή­σεις ἀ­κρί­βειας μέ βα­σι­κή ἀρ­χή τόν ἔ­λεγ­χο καί στα­θε­ρό­τη­τα τοῦ σώ­μα­τος, δη­λα­δή τό «ἡ­λια­κό πλέγ­μα». Ἡ κοι­λιά, τό ὑ­πο­τι­θέ­με­νο «κέν­τρο τοῦ σώ­ματος» καί ἐ­πο­νο­μα­ζό­με­νο «P­o­w­e­r­h­o­u­se», εἶ­ναι σα­φῶς ἡ βά­ση τοῦ ὅ­λου συ­στή­μα­τος Πι­λά­τες καί ἀν­τι­στοι­χεῖ κα­τά τήν ἀ­να­το­λι­κή θε­ώ­ρηση στό ἡ­λια­κό πλέγ­μα (www.therapeia.gr/pilates), πού εἶ­ναι τό «τρί­το τσά­κρα» ἤ ἡ «κεν­τρι­κή ἀ­πο­θή­κη πρά­να», σύμ­φω­να μέ τίς ἐ­ξω­χρι­στι­α­νι­κές ἀν­τι­λή­ψεις.

«Ὅ­λη μας ἡ ζω­ή εἶ­ναι κοι­λιά», ἰ­σχυ­ρί­ζον­ται κά­ποι­οι δά­σκα­λοι Πι­λά­τες καί ἐ­ξη­γοῦν πώς μέ τό Πι­λά­τες ἐ­νερ­γο­ποι­οῦν­ται τά με­τα­φυ­σι­κά ἐ­νερ­γεια­κά κέν­τρα. «Ἡ μέ­θο­δος λει­τουρ­γεῖ ἐ­νερ­γεια­κά βά­σει συγ­κε­κρι­μέ­νων ἀ­σκή­σε­ων πού ἀ­φο­ροῦν τό ἄ­νοιγ­μα τῶν ἑ­πτά [ὑ­πο­θε­τικῶν] ἐ­νερ­γεια­κῶν κέν­τρων» (Περιοδικό Escape, ἔνθ. ἀνωτέρῳ) .

Ἔ­τσι ἀ­κό­μα καί κλα­σι­κές, δυ­τι­κές ἀ­σκή­σεις ἐ­πεν­δύ­ον­ται μέ τήν «ἐ­νερ­γεια­κή φι­λο­σο­φί­α» τῆς ἀ­να­το­λῆς. Νά πῶς κα­θο­δη­γοῦν­ται οἱ ἀ­σκού­με­νοι: «Εἶ­ναι πο­λύ ση­μαν­τι­κό νά κα­τα­λά­βε­τε αὐ­τή τήν οὐ­δέτε­ρη στά­ση (Ἐννοεῖται : στάση σώματος ἁπλῆς γυμναστικῆς) καί νά τή συ­νο­δεύ­σε­τε μέ ὅ­λες τίς φι­λο­σο­φι­κές ἰ­δέ­ες γιά τίς ὁ­ποῖ­ες μι­λή­σα­με» (Jose Rodriguez, Pilates, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 42) .

Τό «P­o­w­e­r­h­o­u­se» εἶ­ναι ὕ­ψι­στης ση­μα­σί­ας γιά τό Πι­λά­τες δι­ό­τι συ­σχε­τί­ζε­ται μέ τό κέν­τρο «H­a­ra» τῶν ἀ­να­το­λι­κῶν πο­λε­μι­κῶν τε­χνῶν (Jose Rodriguez, Pilates, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 12) , ὅ­που ὑ­πο­τί­θε­ται ὅ­τι συγ­κεν­τρώ­νον­ται τά δια­φο­ρε­τι­κά εἴ­δη ἐ­νέρ­γειας στό σῶ­μα (http://www.danceerasmia.net/kefalonia07.html) .

«Κά­θε ἄ­σκη­ση Πι­λά­τες ξε­κι­νᾶ μέ τήν ἐ­νερ­γο­ποί­η­ση τοῦ P­o­w­e­r­h­o­u­se καί μό­νο τό­τε ρέ­ει ἡ δύ­να­μη ἀ­πό τό κέν­τρο τοῦ σώ­μα­τος πρός ὅ­λες τίς ὑ­πόλοι­πες πε­ρι­ο­χές» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 22) -ὅ­που «δύ­να­μη» νο­εῖ­ται ἡ «ἐ­νέρ­γεια», ἀ­φοῦ ἀλ­λοῦ δι­α­βά­ζου­με ὅ­τι μέ τίς ἀ­σκή­σεις Πι­λά­τες «ἡ ἐ­νέρ­γεια πα­ρά­γε­ται καί κα­τα­νέ­με­ται ἁρ­μο­νι­κά» (Οδηγός Σύγχρονης Θεραπευτικῆς, ἐτήσια ἔκδοση γιά τίς ἐναλλακτικές θεραπεῖες, 2002-2003, σελ. 118) καί ἐ­πέρ­χον­ται ἀλλα­γές «ὄ­χι μό­νο σω­μα­τι­κές, ἀλ­λά καί πνευ­ματι­κές καί ἐ­νερ­γεια­κές» (Jose Rodriguez, Pilates, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 38).

Καί σέ ἄλ­λο κεί­με­νο Πι­λά­τες δι­α­βά­ζου­με γιά τή «ζω­τι­κή ἐ­νέρ­γεια τῆς Γῆς [πού] εἰ­σέρ­χε­ται μέ­σα μας ἀ­πό ὁ­ρι­σμένα ση­μεῖ­α στίς πα­τοῦ­σες» (Pilates – Οἱ βασικές Ἀρχές, ἐγκεκριμένο ἀπό τό Pilates Foundation UK, ἐκδόσεις Κωστόπουλος, 2007, σελ. 92).

Ἐ­κτός ἀ­πό τή χρή­ση τῆς κοι­λιᾶς ὡς «κέντρου ἐ­νέρ­γειας» πού πῆ­ρε ὁ P­i­l­a­t­es ἀ­πό τίς ἀ­να­το­λι­κές θρη­σκεῖ­ες, καί αὐ­τός ὁ τρό­πος ἐ­κτέ­λε­σης τῶν ἀ­σκή­σε­ων ἔ­χει δε­χθεῖ κα­θορι­στι­κή ἐ­πιρ­ρο­ή ἀ­πό τήν ἀ­να­το­λι­κή φι­λο­σοφί­α. «Δέν ἀ­νε­βο­κα­τε­βά­ζεις ἁ­πλῶς τά χέ­ρια σου…Ὑ­πάρ­χει μί­α φι­λο­σο­φί­α ἀ­πό πί­σω. Πρέπει νά πα­ρα­τη­ρεῖς τό σῶ­μα σου καί νά εἶ­σαι συγ­κεν­τρω­μέ­νος» (http://www.artactionpilates.gr/GR/dimosieuseisIN.asp?id=3) .

Στά δυ­τι­κά στοι­χεῖ­α τῆς ἐκ­γύ­μνα­σης ὁ P­i­l­a­t­es ἐν­σω­μά­τω­σε «τήν ἀ­νατο­λι­κή ἔμ­φα­ση στήν ἐ­λεγ­χό­με­νη ἀ­να­πνο­ή, τίς ἐ­λεγ­χό­με­νες ἀ­σκή­σεις καί τή με­γά­λη αὐ­το­συγ­κέν­τρω­ση» (http://momentum-fitness-studio.com/pilates/history.html).

«Κά­θε κί­νη­ση … χρειά­ζε­ται τήν ἀ­πό­λυ­τη αὐ­το­συγ­κέν­τρω­σή μας καί ἐ­κτε­λεῖ­ται ἄρ­τια μέ­σα ἀ­πό συ­νε­χῆ ρο­ή, ἀ­κρί­βεια καί συν­το­νι­σμό μέ τήν ἀ­να­πνο­ή καί τό κέν­τρο τῆς δύ­να­μης», δη­λα­δή μέ τό κέν­τρο τῆς «ἐ­νέρ­γειας». Καί γιά τήν εἴ­σο­δο σέ μί­α προ­πο­νη­τι­κή ἑ­νό­τη­τα Πι­λά­τες: «πα­ρα­τη­ρῆστε τήν ἀ­να­πνο­ή σας. Εἰ­σχω­ρῆ­στε μέ ὅ­λες σας τίς σκέ­ψεις μέ­σα στό σῶ­μα σας» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 37),

«θά κά­νου­με με­ρι­κές βα­θι­ές ἀ­να­πνο­ές… θ’ ἀ­δει­ά­σετε τό μυα­λό σας ἀ­πό σκέ­ψεις καί θά συγ­κεντρω­θεῖ­τε στό σῶ­μα σας, στήν ἀ­να­πνο­ή, στό ρυθ­μό τῶν αἰ­σθή­σε­ών σας» (Jose Rodriguez, Pilates, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 42).

«Μέ τό πνεῦ­μα μας κα­τευ­θύ­νου­με τό κορ­μί μας καί κά­νου­με τήν ἀ­να­πνο­ή νά ἑ­νώ­νε­ται μα­ζί του» (Jose Rodriguez, Pilates, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 21).

Δέν πρό­κει­ται δη­λα­δή γιά ἁ­πλές εἰ­σπνο­ές καί ἐκ­πνο­ές, πού συ­χνά χρη­σι­μο­ποι­οῦν­ται στή γυ­μνα­στι­κή, ἀλ­λά γιά τε­χνι­κές ἀ­να­πνο­ῆς δι­αλο­γι­σμοῦ. Καί ἐ­πει­δή κα­τά τίς ἀ­να­το­λι­κές δοξα­σί­ες θε­ω­ρεῖ­ται ὅ­τι «ἡ ἀ­να­πνο­ή ἐ­ξα­γνί­ζει τό σῶ­μα, τό­σο στή γι­όγ­κα ὅ­σο καί στό Πι­λά­τες, οἱ ἄν­θρω­ποι ἐν­θαρ­ρύ­νον­ται νά ἀ­να­πτύ­ξουν «συ­νει­δη­τή ἀ­να­πνο­ή» (http://pilates.about.com/od/whatispilates/a/YogaPilatesConn.htm). «Κα­τά τή διά­ρκεια τῆς ἄ­σκη­σης, θά πρέ­πει νά ἀ­να­πνέ­ε­τε συ­νει­δη­τά καί νά συγ­κεν­τρω­θεῖ­τε στό κέν­τρο τοῦ σώ­ματός σας, στό δι­κό σας p­o­w­e­r­h­o­u­se» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 34).

Κα­μί­α σχέ­ση ὅ­λων αὐ­τῶν μέ τήν ἁ­πλῆ συγ­κέν­τρω­ση πού χρει­ά­ζε­ται στή γυ­μνα­στι­κή ὥ­στε νά ἀ­ποφευ­χθοῦν π.χ. τραυ­μα­τι­σμοί.

«Ὅ­πως ἀ­κρι­βῶς συμ­βαί­νει καί στίς ἀ­να­το­λι­κές τε­χνι­κές δι­α­λογι­σμοῦ, ὅ­πως εἶ­ναι ἡ Γι­όγ­κα, τό T­ai C­hi, τό C­hi K­u­ng, ἡ ἕ­νω­ση τῆς ὕ­παρ­ξής μας μᾶς κά­νει νά ζοῦ­με τό πα­ρόν μέ ἠ­ρε­μί­α… Γι’ αὐ­τό τό Πι­λά­τες εἶ­δε στή βά­ση τῆς ἐρ­γα­σί­ας του αὐ­τή τήν κα­τά­στα­ση συγ­κέν­τρω­σης, πού τό κά­νει νά μήν εἶ­ναι μί­α ἁ­πλῆ γυ­μνα­στι­κή, ἀλ­λά πιό πο­λύ μί­α μέ­θο­δος, πού ἐ­πι­φέ­ρει ἀλ­λα­γές ὄ­χι μό­νο στό κορ­μί, ἀλ­λά καί στό πνεῦ­μα μας» (Jose Rodriguez, Pilates, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 22).

Καί νά το­νι­στεῖ ὅ­τι ὅ­λη αὐ­τή ἡ συγ­κέν­τρωση στό P­o­w­e­r­h­o­u­se -τήν κοι­λιά– δέν εἶ­ναι ἄ­γνω­στη σέ ὅ­σους ἀ­σκοῦν τή θρη­σκευ­τι­κή πρα­κτι­κή του δι­α­λο­γι­σμοῦ, δι­ό­τι ἕ­νας τρό­πος δι­α­λο­γι­σμοῦ εἶ­ναι ἡ αὐ­το­συγ­κέν­τρω­ση στό τσά­κρα τοῦ ἡ­λια­κοῦ πλέγ­μα­τος, δη­λα­δή στήν κοι­λιά.

Ἐ­πι­πλέ­ον, συ­χνά οἱ ἀ­σκή­σεις πρέ­πει νά ἐ­κτε­λοῦν­ται ἀρ­γά, ἐ­πει­δή ἔ­τσι προε­τοι­μά­ζε­ται ὁ ἀ­σκού­με­νος γιά τό δι­α­λο­γι­σμό, ἀλ­λά καί ἐ­πει­δή «τό σύ­στη­μα ἀ­φή­νει στό σῶ­μα χρό­νο νά αὐ­το­θε­ρα­πευ­τεῖ» (www.powerpilates.com/about/unique.php), κά­τι τό ὁ­ποῖ­ο ἀ­πο­τε­λεῖ καί­ρια με­τα­φυ­σι­κή ὑ­πό­θε­ση τῆς ἀ­να­το­λι­κῆς φι­λο­σο­φί­ας.

Ἡ ἐ­κτέ­λε­ση τῶν κι­νή­σε­ων πρέ­πει πάν­το­τε νά γί­νε­ται μέ με­γάλη ἀ­κρί­βεια, δι­ό­τι «μό­νον ὅ­ταν οἱ ἀ­σκή­σεις ἐ­κτε­λοῦν­ται μέ ἀ­κρί­βεια, ἀρ­χί­ζει τό πνεῦ­μα νά ἀν­τα­να­κλᾶ­ται στό σῶ­μα καί νά ἑ­νώ­νε­ται μα­ζί του» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 25).

Ἀ­ξι­ο­πρό­σε­κτο εἶ­ναι ὅ­τι οἱ ἀ­σκού­με­νοι κα­θο­δη­γοῦν­ται νά χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν τή φαντα­σί­α τους, κα­θώς καί νο­ε­ρές ἀ­πει­κο­νί­σεις.

«Στα­θεῖ­τε ὄρ­θιοι μέ τά πό­δια ἑ­νω­μέ­να καί κλεῖ­στε τά μά­τια σας… Φαν­τα­στεῖ­τε ὅ­τι μπροστά ἀ­πό τό κέν­τρο τοῦ σώ­μα­τός σας ὑ­πάρ­χει ἕ­νας στό­χος» (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 19).

«Μέ εἰ­κό­νες καί ὁ­ρα­μα­τι­σμούς βο­η­θᾶ­με στό νά εἴ­μα­στε ἕ­να ὅ­λον· σῶ­μα καί πνεῦ­μα ἑ­νω­μέ­να μᾶς δί­νουν μί­α αἴ­σθη­ση ἐ­λέγχου καί κυ­ρι­αρ­χί­ας στίς ἐ­νέρ­γει­ες καί στίς στά­σεις, πού ἐ­κτε­λοῦ­με». «Χα­λα­ρώ­νου­με… ὁ­ρα­μα­τι­ζό­μα­στε τή σπον­δυ­λι­κή μας στή­λη» (Pilates καί σῶμα, ἐκδόσεις Πατάκης, 2006, σελ. 29) καί ἐν ὀ­λί­γοις, κα­λοῦν­ται οἱ γυ­μνα­ζό­με­νοι νά ἐ­φαρ­μό­ζουν νο­ε­ρές ἀ­πει­κο­νί­σεις δι­α­λο­γι­στικοῦ τύ­που προ­κει­μέ­νου νά ἐ­κτε­λέ­σουν -ὅ­πως

ούς λέ­νε- τίς ἀ­σκή­σεις σω­στά (Uschi Moriabadi, Pilates ὁ πλήρης ὁδηγός ἐκμάθησης, ἔνθ. ἀνωτ., σελ. 26-75). Μά­λι­στα δέν λεί­πουν, ἀ­πό κά­ποι­α βι­βλί­α Πι­λά­τες, εἰ­κό­νες μέ δι­α­λο­γι­ζό­με­νους, τό Βού­δα κ.τ.λ. Αὐ­τό πού πρέ­πει ἐ­πί­σης νά δι­α­κρί­νου­με εἶναι ἡ πί­στη στήν κυ­ρι­αρ­χί­α τοῦ ἀν­θρώ­πι­νου νοῦ ὡς δῆ­θεν παν­το­δύ­να­μου, κά­τι τό ὁ­ποῖ­ο ἀ­πο­τε­λεῖ ἄλ­λο ἕ­να χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό τῶν ἀ­νατο­λι­κῶν-ἐ­γω­κεν­τρι­κῶν συ­στη­μά­των. Ὁ Πι­λάτες πί­στευ­ε στή δύ­να­μη τῆς θε­τι­κῆς σκέ­ψης, ἐξ οὗ καί ἡ ρή­ση του: «τό μυα­λό εἶ­ναι ἐ­κεῖ­νο πού χτί­ζει τό σῶ­μα» καί ἡ ὅ­λη προ­σπά­θεια τῆς με­θό­δου του γιά τήν ἀ­πό­κτη­ση τοῦ πλήρους ἐ­λέγ­χου τοῦ μυα­λοῦ.

Κρι­τι­κή θε­ώ­ρη­ση.

Οἱ Χρι­στια­νοί ἔ­χει ση­μα­σί­α νά προ­σέ­ξουν τά ἀ­κό­λου­θα. Οἱ δι­ά­φο­ρες μορ­φές Πι­λά­τες ἔ­χουν κοι­νή βά­ση, ἄν καί δι­α­φέ­ρουν ὡς πρός τό βαθ­μό πρό­σμει­ξής τους μέ τή γι­όγ­κα καί μέ ἄλ­λες νε­ο­ε­πο­χί­τι­κες πρα­κτι­κές. Τά δυ­ό δη­μο­φι­λῆ ὑ­βρί­δια, τό Y­o­g­a­l­a­t­es καί τό Y­o­g­i­l­at­es -μέ τά ὁ­ποῖ­α δέν ἀ­σχο­λη­θή­κα­με κα­θό­λου στήν πα­ροῦ­σα με­λέ­τη- ἐν­σω­μα­τώ­νουν τή γιόγ­κα στό με­γα­λύ­τε­ρο βαθ­μό, ἐ­νῶ τό ὑ­βρί­διο «Πι­λά­τες μέ Τσί» ἀ­να­μι­γνύ­ει τό Πι­λά­τες μέ τήν τα­ο­ϊ­στι­κή φι­λο­σο­φί­α, ἡ ὁ­ποί­α ἀ­πο­τε­λεῖ τή βά­ση τοῦ τά­ϊ τσί καί τοῦ τσί κούνκ. Ὅ­μως, ἀ­κό­μα καί μορ­φές Πι­λά­τες, πού ἐν­σω­μα­τώνουν τά λι­γό­τε­ρα στοι­χεῖ­α γι­όγ­κα στη­ρί­ζονται σέ μί­α φι­λο­σο­φί­α ἐν­τε­λῶς ἀ­συμ­βί­βα­στη μέ τή Χρι­στι­α­νι­κή.

Ο P­i­l­a­t­es δη­μι­ούρ­γη­σε τή μέ­θο­δό του ἐ­πη­ρε­α­σμέ­νος ἀ­πό τή γι­όγ­κα καί τόν δι­α­λο­γι­σμό. Οἱ τε­χνι­κές ἀ­να­πνο­ῆς, ὁ­ρα­ματι­σμοῦ κ.τ.λ. μᾶς πη­γαί­νουν σέ χώ­ρους ὄ­χι μόνο ἐ­ξω­χρι­στι­α­νι­κούς, ἀλ­λά καί ἐ­πι­κίν­δυ­νους. Ἡ ἀ­πο­δο­χή ἐν­νοι­ῶν, ὅ­ρων καί πρα­κτι­κῶν τῶν ἀ­να­το­λι­κῶν θρη­σκει­ῶν, ὅ­πως προ­ϋ­πο­θέτει ἡ μέ­θο­δος, ἔρ­χε­ται σέ σύγ­κρου­ση μέ τό Χρι­στι­α­νι­σμό. Ἡ συμ­με­το­χή, δη­λα­δή, στίς φι­λο­σο­φί­ες τῆς γι­όγ­κα ἤ τοῦ τά­ϊ τσί εἶ­ναι συμ­με­το­χή σέ μή-χρι­στι­α­νι­κές θρη­σκεῖ­ες -τόν Ἰν­δου­ι­σμό καί τόν Τα­ο­ϊ­σμό ἀν­τί­στοι­χα- φυ­σικά ἀ­δό­κι­μη γιά κά­θε Χρι­στια­νό.

Οἱ δά­σκα­λοι ἤ/καί τά κέν­τρα πού που­λοῦν Πι­λά­τες συ­χνά προ­ω­θοῦν καί ἄλ­λες ἐ­πι­κίν­δυ­νες νε­ο­ε­πο­χί­τικες ἰ­δέ­ες καί πρα­κτι­κές τίς ὁ­ποῖ­ες με­τα­δί­δουν στούς ἀ­νυ­πο­ψί­α­στους μα­θη­τές τους. Πολ­λοί ἐκ­παι­δευ­τές Πι­λά­τες ἀ­σκοῦν οἱ ἴ­διοι τίς θρησκευ­τι­κές πρα­κτι­κές τῆς γι­όγ­κα καί τοῦ δι­αλο­γι­σμοῦ (Περισσότερα στοιχεῖα γιά τή γιόγκα καί τό διαλογισμό: τ. 44 καί τ. 45 τοῦ περιοδικοῦ Διάλογος), τίς ὁ­ποῖ­ες καί ἐ­πι­δι­ώ­κουν νά με­ταδώ­σουν -εὐ­θέ­ως ἤ μή- στούς δι­δα­σκο­μέ­νους τους.

«Οἱ ἀ­να­το­λι­κές θρη­σκεῖ­ες γνω­ρί­ζουν τί εἶ­ναι τό κα­ρα­τέ, ἡ γι­όγ­κα κ.τ.λ. Ὑ­πάρ­χει ἔν­τονο θρη­σκευ­τι­κό ὑ­πό­βα­θρο. Ὅ­σοι εἶ­ναι βα­θιά μέ­σα σέ αὐ­τά γνω­ρί­ζουν ὅ­τι τό θρη­σκευ­τι­κό στοι­χεῖ­ο κυ­ρια­ρχεῖ καί ὅ­τι αὐ­τά τά προ­γράμμα­τα συ­χνά χρη­σι­μο­ποι­οῦν­ται ὡς βά­ση γιά νά ἐ­ξα­πλω­θοῦν αὐ­τές οἱ θρη­σκεῖ­ες στό δυ­τικό κό­σμο» (www.crossroad.to/Q&A/HolisticHealth/pilates.htm).

Συ­νο­ψί­ζον­τας.

Ὅ­λη αὐ­τή ἡ ἰ­δε­ο­λη­ψί­α μέ τίς ἐ­ναλ­λα­κτι­κές δρα­στη­ρι­ό­τη­τες καί τίς «ἐ­ναλ­λα­κτι­κές μορ­φές ἄ­σκη­σης», πού ὁ­δη­γεῖ ὅ­λο καί πε­ρισ­σό­τε­ρους ἀν­θρώ­πους στή γι­όγ­κα, τό Πι­λά­τες, τό G­y­r­o­to­n­ic, τό τά­ϊ τσί, τό τσί κούνκ, τό F­e­l­d­e­n­k­r­a­is (φέλ­ντεν­κρα­ϊς), τό κα­λα­νέ­τικς, τήν «ἰ­α­μα­τική γυ­μνα­στι­κή» καί λοι­πές με­θό­δους, «πού ἀ­πευ­θύ­νον­ται στό πνεῦ­μα», θά ἔ­πρε­πε νά μᾶς ἀ­νη­συ­χεῖ.

«Δέν πρό­κει­ται γιά γυ­μνα­στική», βε­βαι­ώ­νουν κά­ποι­οι -λί­γοι- εἰ­λι­κρι­νεῖς ἐκ­παι­δευ­τές.

«Δέν ἐ­πι­τρέ­πε­ται τό πι­λά­τες σέ ἀν­θρώ­πους, πού πά­σχουν ἀ­πό ἀ­σθέ­νει­ες τῶν ὀ­στῶν, σέ ἐγ­κύ­ους καί παι­διά κά­τω τῶν 18», λέ­νε οἱ μι­σοί ἀ­πό τούς ἐκ­παι­δευ­τές. Οἱ ὑ­πόλοι­ποι προ­σπα­θοῦν νά πεί­σουν γιά τό ἀν­τί­θετο. Στό ἐ­ξω­τε­ρι­κό ὀρ­γα­νώ­νον­ται «σε­μι­νά­ρια» γιά δι­δα­σκα­λί­α Πι­λά­τες σέ παι­διά κά­τω τῶν 16, ἀ­κό­μα καί γιά Πι­λά­τες στά σχο­λεῖ­α.

Στή Φλό­ριν­τα τῆς Ἀ­με­ρι­κῆς θά γί­νει προ­σε­χῶς τό «7ο Ἐ­τή­σιο Δι­ε­θνές Ἐκ­παι­δευ­τι­κό Συ­νέ­δριο Πι­λά­τες», ἐ­νῶ στήν Ἑλ­λά­δα τήν ἴ­δια πε­ρί­ο­δο τό «1ο Συμ­πό­σιο Πι­λά­τες».

Μή­πως θά πρέ­πει νά συ­νει­δη­το­ποι­ή­σου­με ὅ­τι γί­νε­ται χρή­ση ἀ­κό­μα καί- τῶν ἀ­σκή­σε­ων γυ­μνα­στι­κῆς, γιά νά εἰ­σα­χθοῦν οἱ ἄν­θρω­ποι στά ἀ­να­το­λι­κά φιλο­σο­φι­κο-θρη­σκευ­τι­κά συ­στή­μα­τα; Μή­πως θά πρέ­πει νά συ­νει­δη­το­ποι­ή­σου­με, ὅ­τι οἱ νε­ο­ε­πο­χί­τι­κες θρη­σκευ­τι­κές φι­λο­σο­φί­ες, πού βρί­σκον­ται στή βά­ση με­θό­δων ὅ­πως ἡ γι­όγκα καί τό Πι­λά­τες μπο­ρεῖ νά ἐ­θί­σουν τούς ἀ­σκού­με­νους σέ νε­ο­ε­πο­χί­τι­κες κα­τευ­θύν­σεις; Μή­πως θά πρέ­πει νά ξυ­πνή­σου­με;

Πηγή: Περιοδικό Διάλογος, τεύχος 49.

 

 

 

 

Posted by norfid on 09/12/2021

https://norfid.wordpress.com/2021/12/09/%ce%b5%ce%bb%ce%ad%ce%bd%ce%b7-%ce%b1%ce%bd%ce%b4%cf%81%ce%bf%cf%85%ce%bb%ce%ac%ce%ba%ce%b7-%ce%bc%ce%ad%ce%b8%ce%bf%ce%b4%ce%bf%cf%82-%cf%80%ce%b9%ce%bb%ce%ac%cf%84%ce%b5%cf%82-%ce%b7-%ce%b3%ce%b9/