(A΄ μέρος)
Μικρή Εἰσαγωγή
Στήν ἐποχή μας, δυστυχῶς, πολλοί ἄνθρωποι, ἀνενημέρωτοι καί ἀνυποψίαστοι, ὠθούμενοι κυρίως, ἀπό διάφορες ἀρνητικές καταστάσεις πού δημιουργοῦνται στή ζωή τους, καταφεύγουν γιά τήν λύση τῶν προβλημάτων καί τῶν ἀδιεξόδων τους σέ ἄτομα πού αὐτοπροβάλλονται ὡς «σωτῆρες» καί «Μεσσίες», ὡς ἄνθρωποι μέ ἰδιαίτερα «χαρίσματα» καί δυνατότητες, ὡς πρόσωπα «ἱκανά» νά προσφέρουν ψυχοσωματική ἰσορροπία στόν σύγχρονο ἄνθρωπο.
«Ὁ πόνος καί ἡ ἀρρώστια, ἡ ἐπιθυμία γιά τήν πρόβλεψη τοῦ μέλλοντος, ἡ ἀνασφάλεια καί τό ἄγχος, ἡ περιέργεια καί ἡ μανία ἐκδικήσεως» * καί κυρίως ἡ ἀποξένωση ἀπό τήν ἀσκητική καί μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι οἱ πιό συνηθισμένες αἰτίες πού μποροῦν νά ὁδηγήσουν, τόν εὐάλωτο στίς δαιμονικές μεθοδεῖες ἄνθρωπο, στόν σκοτεινό κόσμο τῆς μαγείας καί τῆς μαντείας, μέ τίς ποικίλες μορφές καί ἐκδηλώσεις τους. * Ἀρχιμ. Νικολάου Ι. Πρωτόπαπα, «Ἐκκλησία καί Μάγια», Ἐκδόσεις Ἀποστολική Διακονία, σελ. 5.
Μέ καλά μεθοδευμένες τεχνικές, μέ προκάλυψη πολλές φορές «χριστιανικοῦ»
– «ἐκκλησιαστικοῦ» χαρακτήρα, μάγοι καί μάντεις, πνευματιστές καί μέντιουμ, γητευτές καί γόητες, οἰωνοσκόποι καί ἀστρολόγοι, ὁδηγοῦν τούς δυστυχεῖς πού καταφεύγουν στίς ὑπηρεσίες τους σέ ἄρνηση τῆς προσωπικῆς τους ταυτότητας, καθιστώντας τους ἐξαρτημένα καί ἄβουλα ὄντα πού, ἀντί νά λύσουν τά προβλήματά τους, καταλήγουν σέ σύγχυση καί ἀδιέξοδο, σέ μαρασμό καί κατάθλιψη, σέ ψυχοσωματική καί οἰκονομική ἐξουθένωση.
Ἕνα εἶδος μαντικῆς τέχνης, εὑρέως διαδεδομένο στήν ἐποχή μας, εἶναι ἡ καφεμαντεία, ἡ ὁποία εὔστοχα ἔχει χαρακτηρισθεῖ, ἀπό σύγχρονο ὀρθόδοξο ἐρευνητή τοῦ ἀποκρυφιστικοῦ χώρου, ὡς «ψυχοναρκωτικό τοῦ μαλακοῦ Ἀποκρυφισμοῦ, πού μπορεῖ νά ἀποβεῖ ἰδιαίτερα ἐπικίνδυνο ὁδηγώντας σέ δαιμονική ἐπιρροή καί ψυχική ἐξάρτηση τούς καταφεύγοντας σέ αὐτό χριστιανούς». * π. Ἀρσένιος Βλιαγκόφτης, «Ἀστρολογία, Καφεμαντεία, Ὀνειρομαντεία στό Φῶς τῆς Ὀρθοδοξίας», Εἰσήγηση στήν Γ΄ Ἀντιαιρετική Ἡμερίδα, τοῦ Ἀντιαιρετικοῦ Γραφείου τῆς Ἱ.Μ. Ζιχνῶν και Νευροκοπίου, 6/05/2019.
Ἡ ἐκτεταμένη πιά στο διαδίκτυο καί σέ δημόσιους -πολυσύχναστους χώρους
(καφετέριες, καφενεία, ζαχαροπλαστεῖα, νεανικά «στέκια»), φανερή ἐνασχόληση μέ τήν καφεμαντεία καί ἡ μεγάλη ἓλξη πού ἀσκεῖ ἡ μαντική αὐτή τέχνη σέ νέους κυρίως καί μορφωμένους ἀνθρώπους, μᾶς δίνει τό ἐρέθισμα νά μελετήσουμε αὐτό τό φαινόμενο, στά περιορισμένα πλαίσια αὐτοῦ τοῦ ἄρθρου καί νά τό θέσουμε ὑπό τό φῶς τῆς ὀρθοδόξου ἐμπειρίας καί ζωῆς.
Ἱστορία τῆς καφεμαντείας
Ἀπό σχετικές ἀναφορές σέ διαδικτυακές ἰστοσελίδες ἀλλά καί τηλεοπτικές ἐκπομπές πληροφορούμαστε ὅτι ἡ ἱστορική προέλευση τῆς καφεμαντείας χάνεται στά βάθη τῶν αἰώνων. Ἂλλες ἀποδίδουν τήν ἀρχή της στίς ἀρχαιοελληνικές σπονδές μέ νερό καί κρασί καί τούς ποικίλους σχηματισμούς τους και ἄλλες ἐντοπίζουν τίς ρίζες της στήν ἀρχαία κινεζική τέχνη τῆς τεϊομαντείας, * https://www.mixanitouxronou.gr/na-sou-po-ton-kafe-anichtochromo-flitzani-efcharista-nea-polles-fouskales-tha-paris-lefta-ta-mistika-tis-kafemantias-ke-i-sigchrones-mantisses-giati-i-smirnies-theorountan-i-kaliteres-kaf.
Ἰσχυρή εἶναι ἡ ἐκδοχή ὅτι οἱ πρῶτοι πού ἐπιδόθηκαν στήν καφεμαντεία – διαβάζοντας τά κατακάθια τοῦ καφέ – ἦταν οἱ Ἂραβες, στούς ὁποίους, ἡ καλλιέργεια τοῦ καφέ ἔφτασε ἀπό τήν Αἰθιοπία κατά τόν 14ον ή 15ον αἰώνα. * Ἐγκυκλοπαίδεια, Πάπυρος Larousse Britannica, τ.28, σελ. 179, λῆμμα καφεόδεντρο. Ἐκδ. Πάπυρος. Βλ. καί https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%82.
Ἀξίζει νά σημειωθεῖ ὅτι σέ σύγχρονη ἔκδοση σχετικά μέ τήν ἐκμάθηση τῆς τέχνης τῆς καφεμαντείας, προβάλλεται ὡς πατέρας τοῦ μαντικοῦ αὐτοῦ εἴδους ὁ διάσημος ἀποκρυφιστής τοῦ 16ου αἰώνα, Ἀγρίππας τοῦ Νεττεσχαϊμ, βλ. «Πρακτικά ἁπλᾶ Μαθήματα, Καφεμαντείας – Χαρτομαντείας, Πῶς νά λέτε τόν καφέ καί νά ρίχνετε τά χαρτιά. Απλή μέθοδος εικονογραφημένη γιά ὅλους». Ἐκδοτικός Οἶκος Δαμιανός, σελ. 8. Περισσότερα στοιχεῖα γιά τόν Ἀγρίππα τοῦ Νεττεσχαϊμ μπορεῖ νά ἁλιεύσει κανείς ἀπό τήν σχετική ἀναφορά τοῦ π. Ἀντωνίου Ἀλεβιζόπουλου, στό βιβλίο του, Ὁ Ἀποκρυφισμός στό Φῶς τῆς Ὀρθοδοξίας, Νεοαποκρυφισμός, Τεύχη 11ον-15ον, Ἀθήνα 1996, σ. 187-192.
Μέ τό πέρασμα τῶν χρόνων, ὁ καφές γίνεται τό πιό δημοφιλές ρόφημα ὄχι μόνο τῶν πληθυσμῶν τῆς ἀραβικῆς χερσονήσου ἀλλά καί τῶν ὁμοθρήσκων γειτόνων τους, τῶν Ὀθωμανῶν Τούρκων, οἱ ὁποῖοι, μέ τήν σειρά τους, γίνονται ἀφορμή νά ἐπικρατήσει ἡ ἐκτεταμένη χρήση τοῦ καφέ στήν Εὐρώπη κατά τόν 16ο καί 17ο αἰώνα καί νά καθιερωθεῖ ὡς μία κεντρική συνήθεια τῆς μεσαίας εὐρωπαϊκῆς τάξης.
Τό μεγάλο αὐτό κῦμα τῆς διάδοσης τοῦ καφέ ἔφερε μαζί του καί τά παράπλευρα ἐπαγγέλματα. Ἔτσι, οί πρῶτες μάντισσες (cup-women) τοῦ φλιτζανιοῦ τοῦ καφέ, ἐμφανίζονται σέ Γαλλία καί Γερμανία, ἡ τέχνη τῆς καφεμαντείας διαδίδεται ταχύτατα καί γίνεται λαοφιλής σέ Ἀγγλία καί Οὐγγαρία, οἱ «ἀναζητητές τῆς σοφίας» καί τῆς γνώσεως τοῦ μέλλοντος καταφεύγουν «γιά συμβουλές σέ αὐτές τίς γυναῖκες – προφήτισσες πού κουβαλοῦν μαζί τους μιά μικρή τσάντα μέ ψημένους κόκκους καφέ», ἐνῷ σέ ἔντυπα φυλλάδια πού ἐκδίδονται λίγες δεκαετίες μετά, ἀρχές τοῦ 18ου αἰώνα, σέ Λονδίνο, Λειψία, Οὐγγαρία, ἡ «τέχνη τοῦ διαβάσματος τοῦ φλιτζανιοῦ τοῦ καφέ» (The art of reading coffee cups) παρουσιάζεται καί προβάλλεται εἴτε μέ θετικό τρόπο εἴτε σκωπτικά [Βλ. Round About Our Coal-Fire, London, 1731, p. 22-23: “We have a sort of Mother Witch . . which are the Coffee and Tea Throwers to tell People’s fortunes…”].
Στόν κυρίως Ἑλλαδικό χῶρο, σύμφωνα μέ τόν λαογράφο Τάσο Ἀθανασόπουλο, «ἡ καθημερινή χρήση τοῦ καφέ ἦλθε ἀπό τά παράλια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας μέ τούς πρόσφυγες καί γι’ αὐτό οἱ Σμυρνιές θεωροῦνται οἱ καλύτερες καφετζοῦδες»11. Ἔτσι, εἴτε σάν μία ἀνάλαφρη ἐνασχόληση, εἴτε σέ πιό σοβαρά ἐπαγγελματικά πλαίσια, τό «διάβασμα» τοῦ καφέ, ὡς μαντική συμβουλευτική και καθοδήγηση, διαδόθηκε γρήγορα σέ ὅλη τήν ἑλληνική ἐπικράτεια καί διείσδυσε πολύ εὔκολα στήν καθημερινότητα τοῦ σύγχρονου Ἓλληνα, ὥστε νά θεωρεῖται «ἀναπόσπαστο κομμάτι τῆς ἑλληνικῆς παράδοσης».
Ἡ τεχνική τῆς καφεμαντείας καί οἱ εἰδικές προϋποθέσεις – ἱκανότητες
Ἡ τέχνη τῆς καφεμαντείας, σύμφωνα μέ σχετικές ἱστοσελίδες και ἐγχειρίδια, ἀπαιτεῖ εἰδική τελετουργική προετοιμασία. Τό φιλικό και ἤρεμο περιβάλλον καί ἡ καλλιέργεια αἰσθήματος ἐμπιστοσύνης στήν εἰδική τῆς παρέας ἤ τήν ἐπαγγελματία καφεμάντισσα, τό ψήσιμο τοῦ καφέ «σέ σιγανή φωτιά» καί ἡ ἀργή κατανάλωσή του, ἡ τριπλῆ περιστροφή τοῦ φλιτζανιοῦ γιά νά ἁπλωθοῦν τά κατακάθια τοῦ καφέ στά τοιχώματά του, τό ἀναποδογύρισμα τοῦ φλιτζανιοῦ καί τό στέγνωμα τοῦ καφέ στά τοιχώματα τοῦ φλιτζανιοῦ, ἀποτελοῦν ἀπαραίτητα στάδια τόσο γιά τήν ἐνεργοποίηση του μαντικοῦ «χαρίσματος» τῆς καφετζοῦς ὅσο καί γιά τήν δημιουργία ὑποβλητικῆς ἀτμόσφαιρας πού θά ὑποβοηθήσει στό εὔστοχο «διάβασμα» τῶν σχηματισμῶν καί τήν «ἀντικειμενική» ἑρμηνεία τους.
Αὐτό πού χρήζει ἰδιαίτερης προσοχῆς καί μᾶς παραπέμπει στό χῶρο τῆς «θετικῆς σκέψης», εἶναι ἡ προτροπή καί ἡ σύσταση πρός τούς ἐνδιαφερομένους, εἴτε πρόκειται γιά ἐπίδοξους «διαβαστές» τοῦ καφέ εἴτε γιά πελάτες, νά εἶναι συγκεντρωμένοι στό τελετουργικό τῆς προετοιμασίας τοῦ καφέ καί νά «μελετοῦν» – νά σκέφτονται συγκεντρωμένοι στόν ἑαυτό τους – τά θέματα, τά προβλήματα καί τίς λύσεις πού θέλουν νά τούς δείξει ὁ καφές.
Ἔτσι, διαβάζουμε σέ σχετικό δημοσίευμα: «Ὅταν φτιάχνουμε τόν καφέ πρέπει νά εἴμαστε συγκεντρωμένοι σ’ αὐτόν. Νά «μελετᾶμε», νά σκεφτόμαστε δηλαδή, αὐτά πού θέλουμε νά μᾶς δείξει ὁ καφές. Νά τόν πίνουμε μέ τήν ἴδια τελετουργία… Σκεφτόμαστε καί μελετᾶμε πρόσωπα καί καταστάσεις πού μᾶς ἐνδιαφέρουν… Ἡ προσωπική μας αὔρα διαχέεται στό φλιτζάνι καί βοηθάει στό φανέρωμα τῶν μελλούμενων. Σκεφτόμαστε θετικά… Πιστεύουμε σ’ αὐτό πού κάνουμε… Ὅταν τελειώσει ὁ καφές δέν τόν πίνουμε μέχρι νά μείνει ὁ τζελβές (κατακάθι) τελείως στεγνός. Πρέπει νά ἔχει λίγο ὑγρό καφέ γιά νά μπορέσουμε νά γυρίσουμε τό φλιτζάνι. Μέ κυκλικές κινήσεις γυρίζουμε τό φλιτζάνι ἔτσι ὥστε νά καλυφθεῖ ὁλόκληρο καί νά μήν μείνει καθόλου σκοῦρο στό κάτω μέρος. Μετά γυρίζουμε τό φλιτζάνι ἀνάποδα πάνω σέ ἀπορροφητικό χαρτί, τό σταυρώνουμε(!) καί τό ἀφήνουμε νά στεγνώσει τουλάχιστον 5 λεπτά. Ὅσο ασχολούμαστε μέ τή διαδικασία τοῦ φλιτζανιοῦ ἡ σκέψη μας εἶναι συγκεντρωμένη σ’ αὐτά πού περιμένουμε…» * https://www.tanea.gr/2010/01/24/greece/internetikes-kafetzoydes-kai-online-ksematiastres.
(Β΄ μέρος)
Ἡ «γεωγραφία» τοῦ φλυτζανιοῦ
Σύμφωνα μέ τόν μακαριστό π. Ἀντώνιο Ἀλεβιζόπουλο «ἡ καφεμαντεία στηρίζεται στήν πίστη πώς τό εἶδος τῶν γραμμῶν, ὁ ἀριθμός των, οἱ διάφοροι σχηματισμοί καί οἱ χρωματισμοί των στό φλιτζάνι τοῦ καφέ προσδιορίζουν τό μέλλον τοῦ πελάτη» * π. Ἀντωνίου Ἀλεβιζόπουλου, ὅπ.π., σελ. 232.
Πράγματι! Διαβάζουμε καί πάλι σέ σχετικές ἀναφορές ὅτι ὅσο πιό καθαρά ἀποτυπώνονται τά σύμβολα στά τοιχώματα τοῦ φλιτζανιοῦ τόσο περισσότερο εὐνοϊκό θά εἶναι τό μέλλον τοῦ πελάτη. Ἄν τά σύμβολα εἶναι δυσδιάκριτα τότε οἱ δυσκολίες καί τά ἐμπόδια θά εἶναι αὐξημένα. * https://www.mixanitouxronou.gr/na-sou-po-ton-kafe-anichtochromo-flitzani-efcharista-nea-polles-fouskales-tha-paris-lefta-ta-mistika-tis-kafemantias-ke-i-sigchrones-mantisses-giati-i-smirnies-theorountan-i-kaliteres-kaf.
Οἱ εἰδικοί τοῦ χώρου, ὑποστηρίζουν ἐπίσης ὅτι οἱ πληροφορίες πού ἀντλοῦμε ἀπό τό διάβασμα τοῦ φλιτζανιοῦ διαρκοῦν ἕνα χρόνο καί ἀνάλογα μέ τή θέση τοῦ συμβόλου μέσα στό φλιτζάνι προσδιορίζεται καί τό πόσο μακρινό ἤ κοντινό θά εἶναι τό γεγονός. * Βλ. ὅ.π.
Γι’ αὐτό καί ὁ πάτος ἀλλά καί τά τοιχώματα τοῦ φλιτζανιοῦ χωρίζονται νοητά σέ ἡμισφαίρια καί τεταρτημόρια καί ἀνάλογα μέ τήν θέση πού βρίσκεται τό ὑπό ἑρμηνεία σχῆμα, αὐτό πού συμβολίζει θά συμβεῖ ἀργά ἤ πιό γρήγορα, εὐχάριστα
ἤ δυσάρεστα, ἐντονότερα ἤ ἐξασθενημένα. * «Πρακτικά ἁπλᾶ Μαθήματα, Καφεμαντείας – Χαρτομαντείας,..», σελ. 11.
Ἡ καφεμαντεία ὑπό τό φῶς τῆς Ὀρθοδοξίας – Οἱ πνευματικές καί ψυχολογικές συνέπειες – Ἡ σχέση τῆς καφεμαντείας μέ τήν Ν. Ἐποχή
Ὅπως γίνεται κατανοητό, ἡ τέχνη τῆς καφεμαντείας εἶναι ἐντελῶς ἀσυμβίβαστη μέ τήν ὀρθόδοξη ἐμπειρία καί ζωή. Παρ’ ὅλες, ἐνίοτε, τίς ἐπικλήσεις τῆς θείας βοήθειας καί τίς χρήσεις τῶν ἱερῶν ὀνομάτων τοῦ Χριστοῦ, τῆς Παναγίας μας καί τῶν Ἁγίων πού ἀκοῦμε ἀπό τίς θεραπαινίδες της, τό σταύρωμα τοῦ φλιτζανιοῦ [https://www.tanea.gr/2010/01/24/greece/internetikes-kafetzoydes-kai-online-ksematiastres], τή θεώρηση τῆς ὅλης διαδικασίας τοῦ «κοιτάγματος» τοῦ καφέ ὡς ἕναν ἄλλο τρόπο ψυχικῆς ἀνακούφισης, παρεμφερή μέ αὐτόν τοῦ μυστηρίου τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως [https://www.star.gr/eidiseis/ellada/361090/ftiaksekafe-na-ston-pei-to-hellip-kinhto-soy-h-hlektronikhkafetzoy-poy-exei-ginei-viral], εἶναι πασιφανής ἡ σχέση τῆς καφεμαντείας μέ τόν εὑρύτερο χῶρο τῆς μαγείας καί τῆς μαντείας, ὅπου «με τήν χρησιμοποίηση δῆθεν ἀγαθῶν δυνάμεων» καί χαρισμάτων, «ἐπιχειρεῖ ὁ διάβολος μία ἐκ δεξιῶν εἰσβολή στίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων». * Ἀρχιμανδρίτη Χριστοφόρου Τσιάκκα (νῦν Ἐπισκόπου Καρπαθίας), Ἐγκυκλοπαιδικό Λεξικό, Θρησκειῶν καί Αἱρέσεων, Παραχριστιανικῶν – παραθρησκευτικῶν Ὁμάδων καί σύγχρονων ἰδεολογικῶν ρευμάτων, Ἱ.Μ. Τροοδοτίσσης, 2002, σελ. 548.
Ἔτσι, ἡ φαινομενικά ἀκίνδυνη χρησιμοποίηση τοῦ καφέ καί ἡ προσπάθεια ἑρμηνείας τῶν ὑπολειμμάτων του στό φλιτζάνι, γιά τήν πρόβλεψη καί τόν προσδιορισμό τοῦ μέλλοντος, μπορεῖ νά ὁδηγήσει σταδιακά, αὐτόν πού καταφεύγει συχνά στήν καφεμαντεία, σέ ὁλοκληρωτική ψυχολογική ἐξάρτηση. Οἱ συνέπειες μιᾶς τέτοιας ψυχικῆς ὑποταγῆς, ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο σέ μία ψυχαναγκαστική προσαρμογή στίς ἐπιταγές καί τά «δεδομένα τῆς καφεμαντείας, μέ ἀπρόβλεπτες ἀρνητικές συνέπειες γιά τόν ἴδιο καί τήν οἰκογένειά του» * π. Ἀντωνίου Ἀλεβιζόπουλου, ὅπ.π..
Στήν πραγματικότητα, στίς περισσότερες τῶν περιπτώσεων, τό ἄτομο αὐθυποβάλλεται καί αὐτοεκπληρώνει τίς προβλέψεις καί προγνώσεις τῆς καφετζοῦς, ὄχι ἐπειδή ἡ καφετζοῦ «βλέπει» ἀλλά γιατί ὁ ἴδιος ὁ πελάτης-θῦμα διαμορφώνει τίς ἀπαραίτητες συνθῆκες ὥστε εἴτε νά ἐπαληθευθοῦν οἱ χειρότεροι φόβοι του εἴτε, κάποιες φορές, νά ἐκπληρωθοῦν αὐτά πού ἐπιθυμεῖ ἔντονα καί θεωρεῖ ὅτι θά συμβάλλουν στήν εὐτυχία του.
Δέν πρέπει φυσικά, νά ἁγνοηθεῖ ἡ ἐπενέργεια τῶν δαιμονικῶν δυνάμεων καί
στό χῶρο τῆς καφεμαντείας. Ὡς μαντική τέχνη-παρακλάδι τῆς μαγείας, προσπαθεῖ μέ τήν βοήθεια τῶν πονηρῶν πνευμάτων «νά διασπάσει τόν μυστηριώδη χῶρο τοῦ μέλλοντος ἤ τοῦ κρυμμένου καί νά διαγνώσει μελλοντικά γεγονότα» * Οι Δαίμονες και τα έργα τους, Ἱ.Μ. Παρακλήτου, Ὡρωπός Ἀττικῆς, 2008, σελ. 68.
Γνωρίζουμε βέβαια, ἀπό τήν σχετική ἁγιοπατερική διδασκαλία καί ἐμπειρία ὅτι οἱ δαίμονες δέν ἔχουν καμία προγνωστική ἤ προφητική ἱκανότητα * . Ὅπ.π., σελ. 20.
Ἀποκαλύπτουν, σέ ὅσους τούς ὑπηρετοῦν μέ τήν μαγεία καί τήν μαντεία καί στά θύματά τους, ὅσα ἤδη ἔχουν συμβεῖ ἤ ἔχουν ξεκινήσει νά πραγματοποιοῦνται ἀλλά ἀκόμη δέν ἔγιναν γνωστά *, εἴτε συμπεραίνοντας τήν ἔκβαση τῶν πραγμάτων μέ τήν μακραίωνη ἐμπειρία τους εἴτε ἀξιοποιώντας τήν φυσική δυνατότητά τους νά «βλέπουν» πολύ μακρύτερα ἀπό τούς ἀνθρώπους **.
* Βλ. Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Εἰς Ἡσαΐαν 218, PG 30, 496D – 497A: «Περί δέ τῶν μελλόντων πολλάκις προλέγουσι τά ἤδη γενόμενα, ἡμῖν δέ μήπω ἐγνωσμένα, ὡς ἐσόμενα ἡμῖν ἀναγγέλλουσιν. Οἷον εἴ τις καί παρ’ ἡμῶν ἀκούσας παρουσίαν τινός, ταύτην τῷ προσδοκώντι ὡς μέλλουσαν ἀναγγέλλοι∙ τήν ἐκ τοῦ δοκεῖν προφήτης εἶναι δόξαν δι’ ἀπάτης θηρώμενος. Οὕτω καί οἱ δαίμονες τά διατετυπωμένα, τά ἀποφάσει Θεοῦ δημοσιευθέντα, ἀνήγγειλαν πολλάκις τοῖς πρός ἀπάτην εὐκόλως ἔχουσιν». Βλ. καί ἐκτενέστερη ἀνάλυση περί τῆς ψευδοπροορατικῆς ἱκανότητος τῶν δαιμόνων, στό Γεροντικόν περί Ὀνείρων καί Ὀραμάτων, ἔκδοση Ἱεροῦ Κοινοβίου Ὁσίου Νικοδήμου, Γουμένισσα, 1998, ὅπου στίς σσ. 48-49, ἐκτίθεται ἡ διδασκαλία τοῦ Μ. Ἀντωνίου γιά τό Πῶς προλέγουν οἱ δαίμονες.
** Ἰωάννου Δαμασκηνού, Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, ἐκδόσεις Π. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη, 1976, Περί Διαβόλου καί δαιμόνων, παρ. 4 (18), σελ. 108.
Αὐτό φυσικά, ἀποτελεῖ καί τό δόλωμα πού ἀγκιστρώνει καί ἐγκλωβίζει τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου πού, ἕρμαιο τῶν ἀνόμων παθῶν, φιλοδοξιῶν καί ἐπιθυμιῶν του, ἀναζητᾶ τήν ἐπίλυση τῶν προβλημάτων του καί τήν ἰκανοποίηση τῶν ὑποτιθέμενων ἀναγκῶν του, σέ «ἀπαγορευμένες» μεταφυσικές περιοχές *, ὅπως ἡ ὑπό μελέτη καφεμαντεία. * Μιχαήλ Γ. Χούλη, Πνευματισμός, Παραψυχολογία καί Μαγεία στό φῶς τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἐκδόσεις Φωτοδότες, 2001, σ. 7-8.
Τέλος, δέν μποροῦμε νά μήν συνδέσουμε τήν σύγχρονη ἔξαρση τῆς καφεμαντείας, ὅπως καί τῶν ἄλλων μαντικῶν τεχνῶν, μέ τήν γενικότερη ἔκρηξη τῶν ἀποκρυφιστικῶν φαινομένων. Ἀποτελεῖ καί ἡ καφεμαντεία μέρος τοῦ ἀποκρυφιστικοῦ «πακέτου» τῆς Ν. Ἐποχῆς, μέ τό ὁποῖο συστηματικά καί ἀπροκάλυπτα πιά, προωθεῖται καί σταδιακά ἐπιβάλλεται, ἡ ἐξαφάνιση τῆς ἐλεύθερης βούλησης, ἡ μύηση σέ ἕναν ἀλλοιωμένο τύπο χριστιανισμοῦ ὅπου ὅλα «χωροῦν», ἡ δημιουργία ἑνός νέου τύπου ἀνθρώπου, εὔκολα χειραγωγήσιμου *, μέ δέλεαρ «τήν ἄκοπη καί γρήγορη πρόσβασή του σέ ἐντυπωσιακές, ψυχοναρκωτικές ἐμπειρίες» **.
* Δάφνης Βαρβιτσιώτη, Νέα Εποχή, Εξέλιξη ή Χειραγώγηση; Ἐκδόσεις Ἀθ. Σταμούλης, 2004, σελ. 76.
** Βλ. Οι Δαίμονες και τα έργα τους, ὅπ.π., σ. 70-71.
Ἐπίλογος
Ἡ εὑρεία ἀπήχηση πού ἔχει στήν ἐποχή μας ἡ καφεμαντεία καί οἱ ἄλλες μαντικές
πρακτικές, καταδεικνύει τήν ἀνασφάλεια πού διακατέχει σήμερα τόν σύγχρονο καί ἰδιαίτερα τόν νέο ἄνθρωπο. Ἡ συχνή του καταφυγή στούς ποικίλους μάντεις καί ἀποκρυφιστές καί ἡ ἠθελημένη ἐξάρτησή του, μερική ἤ ἀπόλυτη, ἀπό τήν «πνευματική» προσφορά τους, ἀποκαλύπτει τήν ἀπεγνωσμένη ἀναζήτηση γιά νόημα ζωῆς καί διέξοδο στίς ὑπαρξιακές του ἀνησυχίες, πού δέν μπορεῖ νά τοῦ προσκομίσει ἡ λογικοκρατική παιδεία του καί ὁ ὀρθολογιστικός πολιτισμός, μέσα στόν ὁποῖο ἀνδρώνεται.
Σύμφωνα μέ τόν μακαριστό π. Ἀντώνιο Ἀλεβιζόπουλο, γιά ἕναν χριστιανό, ἡ ἐξάρτηση ἀπό τά πνευματικά αὐτά «κεράτια» σημαίνει «ἐγκατάλειψη τοῦ πνευματικοῦ χώρου τῆς ἐν Χριστῷ ἐλπίδος καί ζωῆς» * π. Ἀντωνίου Ἀλεβιζόπουλου, ὅπ.π., σ. 263.
Σημαίνει ἄνοιγμα τῆς καρδιᾶς καί τῆς ὑπάρξεώς μας στίς ἐπιβουλές τῶν πονηρῶν πνευμάτων καί στήν καταπάτηση τῶν βαπτισματικῶν μας ὑποσχέσεων γιά ἀπόταξη τοῦ Σατανᾶ καί πάντων τῶν ἔργων αὐτοῦ.
Γι’ αὐτό καί ἀποτελεῖ πρώτιστο μέλημα τῆς Ἐκκλησίας, ὡς χῶρος ἁγιασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου, νά διακηρύξει μέν τό ἀσυμβίβαστο τῶν δαιμονικῶν αὐτῶν πρακτικῶν μέ τήν ὀρθόδοξη πίστη καί ζωή ἀλλά κυρίως νά ἀποδυθεῖ μέ κάθε θεμιτό τρόπο σέ μία πιό σύντονη προσπάθεια μετάδοσης στόν λαό της, τῆς αὐθεντικῆς καί μοναδικῆ, ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἐμπειρίας της.
Πηγή: Περιοδικό Διάλογος, τεύχος 102, Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2020 & τεύχος 103, Ιανουάριος – Μάρτιος 2021.
NO RFID 